COVID-19 pandemiýasyndan öň Filippinleriň ykdysadyýeti gülläp ösýärdi.6urt 6,4% görelde aldyýyllykJemi içerki önümiň ösüş depginibaşdan geçirýän ýurtlaryň saýlama sanawynyň bir bölegidiýigrimi ýyldan gowrak wagtyň dowamynda üznüksiz ykdysady ösüş.
Häzirki wagtda ýagdaý gaty üýtgeşik görünýär.Soňky bir ýylda, Filippinleriň ykdysadyýeti 29 ýylda iň erbet ösüşi hasaba aldy.Hakynda4,2 millionFilippinliler işsiz, takmynan 8 million adam aýlyk hakyny azaltdy we1,1 millionÇagalar başlangyç we orta bilimden sapaklary onlaýn geçirip başladylar.
Bu ykdysady we adam betbagtçylygyny güýçlendirmek üçin, gazylyp alynýan ýangyç zawodlarynyň aralyk ygtybarlylygy sebäp boldymejbury elektrik togunyň kesilmegiwe meýilleşdirilmedik hyzmat.Diňe 2021-nji ýylyň birinji ýarymynda 17 sany elektrik öndürýän kompaniýa awtonom işe girdi we bu diýilýän zadyň netijesinde zawodyň öçüriliş tölegini bozdy.el bilen ýük düşmekelektrik torunyň durnuklylygyny saklamak üçin.Taryhy taýdan diňe bolup geçýän togalanýan öçürmelerMart we aprel aýlarynyň iň yssy aýlarysuw üpjünçiliginiň ýetmezçiligi sebäpli gidroelektrostansiýalar ýeterlik derejede işlemänsoň, iýul aýyna çenli gowy dowam edip, mekdebi bozup, millionlarça adam işleýär.Elektrik üpjünçiliginiň durnuksyzlygy hem bolup bilerCOVID-19 sanjym derejesine täsir edýärsanjymlar, temperatura gözegçilik talaplaryny kanagatlandyrmak üçin durnukly energiýa zerur.
Filippinleriň ykdysady we energiýa kynçylyklarynyň çözgüdi bar: gaýtadan dikeldilýän energiýa ösüşine has köp maýa goýmak.Hakykatdanam, ýurt ahyrsoňy köne energiýa ulgamyny gelejekde möhüm öwrümde bolup biler.
Täzelenýän energiýa Filippinlere nähili kömek eder?
Filippinleriň häzirki öçürilmegi we baglanyşykly energiýa üpjünçiligi we howpsuzlyk meseleleri eýýäm köp pudaklaýyn, ikitaraplaýyn ýurduň energiýa ulgamyny özgertmek üçin çagyryş döretdi.Adanyň halky howanyň üýtgemeginiň täsirlerine-de gaty goragsyz bolup galýar.Soňky birnäçe ýylda potensial täsirleriň has aýdyňlaşmagy bilen howanyň täsiri energiýa üpjünçiligi, energiýa howpsuzlygy, iş ýerleri döretmek we arassa howa we sagdyn planetalar ýaly pandemiýadan soňky zerur zatlar üçin möhüm meselä öwrüldi.
Häzirki wagtda gaýtadan dikeldilýän energiýa maýa goýmak, ýüzbe-ýüz bolýan birnäçe meseläni ýeňilleşdirmek üçin ýurduň ileri tutulýan ugurlaryndan biri bolmaly.Birinjisi, bu gaty zerur ykdysady ösüşi üpjün edip biler we U görnüşindäki dikeldiş gorkusyny basyp biler.Şoňa göräBütindünýä ykdysady forumyHalkara täzelenýän energiýa gullugynyň (IRENA) sanlaryna salgylanyp, arassa energiýa geçişine maýa goýlan her bir dollar girdejini 3-8 esse üpjün edýär.
Mundan başga-da, gaýtadan dikeldilýän energiýanyň giňden kabul edilmegi üpjünçilik zynjyrynyň üstünde we aşagynda iş mümkinçiligini döredýär.Gaýtadan dikeldilýän energiýa pudagy 2018-nji ýyla çenli eýýäm dünýäde 11 million adamy işe aldy. MakKinsiniň 2020-nji ýylyň maý aýyndaky hasabatynda hökümetiň täzelenýän çeşmelere we energiýa netijeliligine sarp edilýän çykdajylaryň, ýangyç çykdajylaryna garanyňda 3 esse köp iş ýeriniň döredilendigi görkezildi.
Gaýtadan dikeldilýän energiýa saglyga howp salýar, sebäbi gazylyp alynýan ýangyçlaryň köp sarp edilmegi howanyň hapalanmagyny ýokarlandyrýar.
Mundan başga-da, täzelenýän energiýa sarp edijiler üçin elektrik energiýasynyň çykdajylaryny azaltmak bilen hemmeler üçin elektrik toguny üpjün edip biler.2000-nji ýyldan bäri millionlarça täze sarp ediji elektrik energiýasyna eýe bolsa-da, Filippinlerde takmynan 2 million adam elektriksiz.Dekarbonlaşdyrylan we merkezleşdirilmedik elektrik öndüriji ulgamlar, gaty we uzak ýerlerde gymmat bahaly, köpçülikleýin we maddy-tehniki taýdan kyn geçiriji ulgamlary talap etmeýär, umumy elektrikleşdirmegiň maksadyny hasam artdyrar.Arzan bahaly arassa energiýa çeşmeleri üçin sarp edijiniň saýlawyny üpjün etmek, uly kärhanalara garanyňda bir aýlyk iş çykdajylarynyň üýtgemegine has duýgur bolan kärhanalar, esasanam kiçi we orta kärhanalar üçin tygşytlamaga we has gowy girdeji gazanmagyna sebäp bolup biler.
Netijede, az uglerodly energiýa geçişi howanyň üýtgemeginiň öňüni almaga we Filippinleriň elektrik pudagynyň uglerod intensiwligini peseltmäge, şeýle hem energiýa ulgamynyň durnuklylygyny ýokarlandyrmaga kömek eder.Filippinler 7000-den gowrak adadan ybarat bolansoň, ýangyjyň daşalmagyna bagly bolmadyk paýlanylýan täzelenýän energiýa ulgamlary ýurduň geografiki profiline laýyk gelýär.Bu güýçli tupanlara ýa-da beýleki tebigy bidüzgünçiliklere sezewar bolup biljek uzyn elektrik geçiriji liniýalara zerurlygy azaldar.Täzelenýän energiýa ulgamlary, esasanam batareýalar bilen goldanýan ulgamlar, betbagtçylyklar wagtynda çalt ätiýaçlyk güýjüni üpjün edip, energiýa ulgamyny has durnukly edip biler.
Filippinlerde täzelenýän energiýa mümkinçiliklerinden peýdalanmak
Ösýän ýurtlaryň köpüsi ýaly, esasanam Aziýadaky ýurtlar ýaly, Filippinlerem zerurjogap ber we dikeltYkdysady täsirlere we COVID-19 pandemiýasynyň adam weýran bolmagyna çalt.Howa çydamly, ykdysady taýdan akylly täzelenýän energiýa maýa goýmak ýurdy dogry ýola çykarar.Filippinler durnuksyz, hapalanýan ýangyçlara bil baglamagy dowam etdirmegiň ýerine, hususy pudagyň we jemgyýetçiligiň goldawyny almaga, sebitdäki deň-duşlarynyň arasynda öňdebaryjy bolmaga we gaýtadan dikeldilýän energiýa geljegine batyrgaý ýol görkezmäge mümkinçilik alýarlar.
Iş wagty: Awgust-19-2021